ރާއްޖޭގައި އޭޑްސް ބަލި އެންމެ ފުރަތަމަ ފެނިފައިވަނީ 1991 ވަނަ އަހަރުގެ ތެރޭގައެވެ. އެފަހުން މި ބަލި ކޮންޓްރޯލްކޮށް، ރާއްޖެއިން މި ބަލި ނައްތާލުމަށްޓަކާ ކަމާގުޅޭ ފަރާތްތަކުން އަންނަނީ ގިނަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުންނެވެ. ނަމަވެސް ހިތާމައަކީ މިފަދަ ނުރައްކާތެރި ބައްޔެއް ފެތުރުމަށް މެދުވެރިވާ ރައްކާތެރިނޫން އާދަތަކާއި ސިފަތައް ރާއްޖޭގައިވެސް އިތުރުވަމުންދާކަމެވެ. މިއީ އާއްމުން ވިސްނާލުން މުހިއްމުކަމެކެވެ.މި ސަރަހައްދުގެ އެހެން ޤައުމުތަކާއަޅާ ބަލާއިރު، ރާއްޖެއަކީ އޭޑްސް ނުވަތަ އެޗް.އައި.ވީ ޖެހިފައިވާ މީހުން ނިސްބަތުން މަދު ޤައުމެކެވެ. އެގޮތުން ރާއްޖެއިން މި ބަލި އެންމެ ފުރަތަމަ ފެނިފައިވަނީ 1991 ވަނަ އަހަރެވެ. 2016 ވަނަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް މިހާތަނަށް 23 ދިވެއްސަކަށް އެޗް.އައި.ވީ ޖެހިފައިވާކަމަށް އެޗް.ޕީ.އޭއިން އާއްމުކޮށްފައިވާ ތަފާސް ހިސާބުތަކުން ދައްކައެވެ. މީގެތެރެއިން 12 މީހުން މިހާރު މަރުވެފައިވާއިރު، 2016 ވަނަ އަހަރު ނިމުނުއިރު، ރާއްޖޭގައި ތިބީ އެޗް.އައި.ވީ ޖެހިފައިވާ 9 މީހުންކަމަށްވެސް އެޗް.ޕީ.އޭއިން ހާމަކުރެއެވެ. މި އެންމެންވެސް މި ބައްޔަށް ޤަވާއިދުން ދަނީ ފަރުވާ ކުރަމުންނެވެ. މީގެ ތެރެއިން 53 އިންސައްތަ މީހުންގެ ހަށިގަނޑުގައި ވައިރަސް ހުންނަ މިންވަރު ދަށްކުރެވިފައިވާކަން އެޗް.ޕީ.އޭއިން ފާހަގަކުރެވެ.
ރާއްޖޭގެ އޭޑްސް ބަލީގެ ހާލަތާއިގުޅޭގޮތުން މަޢުލޫމާތު އެއްކުރުމަށް ޕީ.އެސް.އެމްގެ ނިއުސްޓީމުން ކުރި މަސައްކަތުގައި، އައި.ޖީ.އެމް.އެޗްގެ ޑިރެކްޓަރ މެޑިކަލް ސަރވިސަސް ޑރ. އަލީ ނަޒީމްއާއި ބައްދަލުކޮށް ވާހަކަދެއްކުމުގެ ފުރުޞަތު ވަނީ ލިބިފައެވެ. ޑރ. ނަޒީމްއަކީ އެތެރެހަށީގެ ބަލިތަކަށް ފަރުވާދިނުމުގައި 13 އަހަރަށްވުރެ ދިގު މުއްދަތެއްގެ ތަޖުރިބާ ލިބިފައިވާ ބޭފުޅެކެވެ. އޭޑްސް ޖެހިފައިވާ މީހުންނަށް ފަރުވާ ދިނުމަކީ ޑރ. ނަޒީމް މިވަގުތަށް އެންމެ ޚާއްސަ އިސްކަމެއްދެއްވައިގެން ކުރަމުންދާ މަސައްކަތެވެ. އޭޑްސް ބަލި ޖެހިފައިވާ ރާއްޖޭގެ މީހަކަށް އެންމެ ފުރަތަމަ ފަރުވާދިނުމުގައި ކުރެވުނު ތަޖުރިބާ ޑރ. ނަޒީމް ވަނީ ޕީ.އެސް.އެމް ނިއުސްއާއި ހިއްސާކޮށްފައެވެ.
ޑރ. އަލީ ނަޒީމް ވިދާޅުވިގޮތުގައި ރާއްޖޭގައި އެޗް.އައި.ވީ ފެތުރުމަށް މެދުވެރިވާ ރައްކާތެރި ނޫން އަމަލުތަކާއި އާދަތައް ކޮންމެވެސް ވަރަކަށް ދަނީ އިތުރުވަމުންނެވެ. އަދި މިކަންކަމާމެދު އާއްމުން ސަމާލުވާން ޖެހޭކަމަށާއި، ފަރުދީ ހައިސިއްޔަތުން އެމީހެއްގެ ސިއްހީ ހާލަތު ދެނެގަތުމަށް ދުރާލާ މެޑިކަލް ޗެކަޕްތަކާއި، ޓެސްޓްތައް ހެދުން މުހިއްމުކަމުގައެވެ. 2008 ވަނަ އަހަރު ރާއްޖޭގައި ހެދުނު "ބައިލޮޖިކަލް އެންޑް ބިހޭވިއަރަލް ސަރވޭ" އިންވެސް ދައްކާގޮތުގައި މިފަދަ އަމަލުތަކަށް ހުށަހެޅޭ މީހުންގެ އަދަދާއި، ރައްކާތެރިނޫން އަމަލުތައް ރާއްޖޭގައި ހިންގުމުގެ ދަރަޖައަށް ބަލާއިރު، ކުއްލިއަކަށް ގިނަ ބަޔަކަށް ބަލި ފެތުރިގެން ދިއުމުގެ ފުރުޞަތު ބޮޑެވެ.
ދުނިޔެއިން އޭޑްސް ބަލި ފެނުނުތާ ވަރަށް ކުރީކޮޅުގައި ސަރުކާރުން ވަނީ ރާއްޖެއަކީ އެޗް.އައި.ވީ މަދު ޤައުމެއްގެ ގޮތުގައި ދެމެހެއްޓުމަށްޓަކާ މުހިއްމު ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅާފައެވެ. އެގޮތުން 1987 ވަނަ އަހަރު "ނެޝެނަލް އޭޑްސް ކައުންސިލް" ގެ ނަމުގައި ކައުންސިލެއް އުފައްދާފައިވެއެވެ. މިނިސްޓަރ އޮފް ހެލްތް ޗެއަރ ކުރައްވާ މި ކައުންސިލްގެ މައިގަނޑު ބޭނުމަކީ ރާއްޖެއިން އެޗް.އައި.ވީ ނައްތާލުމަށްޓަކާ ކުރަންޖެހޭ ކަންކަން ކަނޑައަޅާ، ލަފާދީ، މަސައްކަތް ކުރިއަށްދާގޮތް ބަލާ، މަސައްކަތުގެ ޒިންމާ ހަވާލުކުރެވޭ ފަރާތްތައް ޒިންމާދާރުކުރުވުމެވެ. އަދި 1991 ވަނަ އަހަރު "ނެޝެނަލް އޭޑްސް ޕްރޮގްރާމް" އުފެދި، މި ޕްރޮގްރާމްގެ ތެރެއިން އޭޑްސް އަދި ޖިންސީ ގުޅުމުން އަރާ ބަލިތައް ހުރި މިންވަރު ދެނެގަނެ، މި ބަލިތަކުން މީހުން ރައްކާތެރިކޮށް، ކޮންޓްރޯލްކުރުމާއި، ބަލި ޖެހިފައިވާ މީހުންނަށް ދޭންވާ ފަރުވާދިނުމުގެ މަސައްކަތް ފެށިގެންދިޔައެވެ.
ހަމައެހެންމެ ރާއްޖެއިން އެޗް.އައި.ވީ / އޭޑްސް ނައްތާލުމަށްޓަކާ ކޮންމެ 5 އަހަރަކުން ސްޓްރެޓިޖިކް ޕްލޭނެއް އެކުލަވާލައެވެ. މިގޮތުން 2014-2018 ގެ ޕްލޭންގައި މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ހިމަނާފައިވަނީ ބަލިޖެހުމުގެ ފުރުޞަތު ބޮޑު މީހުންގެ މެދުގައި ހޭލުންތެރިކަން އިތުރުކުރުމާއި، މި ބަލިން ރައްކާތެރިކުރުމާއި، ބަލި ޖެހިފައިވާ މީހުންނަށް ދެވޭ ފަރުވާ އިތުރަށް ހަރުދަނާކޮށް، މި ބަލިޖެހިފައިވާ މީހުން ސިއްހަތު ރަނގަޅު ބައެއްގެ ގޮތުގައި ދިރިއުޅުމަށް ބޭނުންވާ ކަންކަން މަގުފަހިކޮށްދިނުން ފަދަ ސިޔާސަތުތަކެވެ. މި ބައްޔަށް ބޭނުންވާ ފަރުވާ ސަރުކާރުން ފޯރުކޮށްދެމުން އަންނަނީ މުޅިން ހިލޭއެވެ.
މީގެ އިތުރުން ބަލިން ރައްކާތެރިކުރުމަށް ބޭނުންވާ މަޢުލޫމާތާއި، ވަސީލަތްތައް ފޯރުކޮށްދިނުމަށްވެސް ނެޝެނަލް އޭޑްސް ޕްރޮގްރާމްގެ ތެރެއިން މުހިއްމު މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުންދާކަން ފާހަގަކޮށްލެވެއެވެ.