ސިއްޙީ ދާއިރާއިން އުފެދޭ ކުނި ނައްތާލުމަށް ރާއްޖޭގައި ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ފެސިލިޓީއެއް

ޞިއްޙީ ދާއިރާއިން އުފެދޭ ކުނި ނައްތާލުމުގެ ފެސިލިޓީއެއް ރާއްޖޭގައި ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ޤާއިމްކޮށްފިއެވެ. މި ފެސިލިޓީ ގާއިމްކޮށްފައިވަނީ ހއ. ބާރަށު ސިއްޙީ މަރުކަޒުގައެވެ.

ގްލޯބަލް އެންވަޔަރަންމަންޓް ފެސިލިޓީގެ މާލީ އެހީއާއި ޔުނައިޓަޑް ނޭޝަންސް ޑިވެލޮޕްމަންޓް ޕްރޮގްރާމްގެ އެހީތެރިކަމާއެކު، ހއ. ބާރަށު ސިއްޙީ މަރުކަޒުގައި މެޑިކަލް ކުނި މެނޭޖްކުރުމަށް ޚާއްސަ ތަނެއް ގާއިމުކޮށް މޫސުމީ ބަދަލުތަކާއި ތިމާވެއްޓާއި ހަކަތައާ ބެހޭ ވުޒާރާއިން ވަނީ އެތަން ސިއްޙަތާ ބެހޭ ވުޒާރާއާ ހަވާލުކޮށްފައެވެ. މީގެ އިތުރުން ނެޝަނަލް ހެލްތު ލެބޯރެޓަރީގެ މަސައްކަތް ހަރުދަނާ ކުރުމަށް ހެވީމެޓަލްސް ޓެސްޓު ކުރެވޭ އައިސީޕީ އެމްއެސް މެޝިނެއް ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ތިމާވެއްޓާއި ހަކަތާއާ ބެހޭ ވުޒާރާއާއި ސިއްޙަތާ ބެހޭ ވުޒާރާއާ ދެމެދު ފަހުމުނާމާއެއްގައި ވަނީ ސޮއިކޮށްފައެވެ.

މި އެއްބަސްވުމުގައި މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާއި ތިމާވެއްޓާއި ހަކަތައާ ބެހޭ ވުޒާރާގެ ފަރާތުން ސޮއިކުރެއްވީ ވަޒީރު ޠާރިޤް އިބްރާހިމެވެ. އަދި ސިއްޙަތާ ބެހޭ ވުޒާރާގެ ފަރާތުން ސޮއިކުރެއްވީ ވަޒީރު ޢަބްދުﷲ ނާޒިމް އިބްރާހިމެވެ.

މިރަސްމިއްޔާތުގައި ވާހަކަފުޅު ދައްކަވަމުން މޫސުމީ ބަދަލުތަކާއި ތިމާވެށްޓާއި ހަކަތައާ ބެހޭ ވަޒީރު ޠާރިޤް އިބްރާހިމް ވިދާޅުވީ ސިއްޙީ ދާއިރާއިން އުފެދޭ ކުނި އެންދުމަށް ބަރޯސާވާ މިންވަރު މަދުކުރުމަކީ މުހިންމުކަމެއްކަމަށެވެ. އެއީ މިފަދަ ކުނި އެންދުމުގެ ސަބަބުން ޖައްވަށް ނުރައްކާތެރި ވިހަ ގޭސްތައް ބޭރުވެ، ތިމާވެށްޓަށާއި އިންސާނުންގެ ސިއްޙަތަށް ނޭދެވޭ އަސަރުތަކެއް ކުރާކަމަށް ވަޒީރު ވިދާޅުވިއެވެ. ވަޒީރު ޠާރިޤް ވިދާޅުވީ މިކަމުގެ ޙައްލެއްގެ ގޮތުން، އޯޓޯކްލޭވިންގ ފަދަ ތިމާވެއްޓާ ރައްޓެހި އަދި ދެމެހެއްޓެނިވި ޓެކްނޮލޮޖީތަކަށް ބަދަލުވުމަކީ މިހާރުން މިހާރަށްވެސް އަޅަންޖެހިފައިވާ މުހިންމު ފިޔަވަޅެއްކަމަށެވެ.

އަދި މިފަދަ ބަދަލުތަކަކީ ދިގު މުއްދަތުގައި ސިއްޙަތަށާއި ތިމާވެށި ރައްކާތެރިކުރުމަށް އެޅޭނެ ހަރުދަނާ ފިޔަވަޅެއްކަމަށް ވަޒީރު ވިދާޅުވިއެވެ. ވަޒީރު ޠާރިޤް ވިދާޅުވީ މިމަސައްކަތުން ސަރުކާރުން އާންމު ސިއްޙަތާއި ތިމާވެށި ރައްކާތެރިކުރުމަށް ދޭ އަހައްމިއްޔަތުކަން ވަރަށް ސާފުކޮށް ފެންނަން އެބައޮތްކަމަށެވެ.

މޫސުމީ ބަދަލުތަކާއި ތިމާވެށްޓާއި ހަކަތައާ ބެހޭ ވަޒީރު ވިދާޅުވީ ތިމާވެށި ތަޣައްޔަރުވުމުގެ ސަބަބުން އިންސާނުންގެ ސިއްޙަތަށާއި ދިރޭތަކެއްޗަށް ނުރައްކާ ކުރިމަތިވެ މާހައުލީ ނިޒާމުތައް ހަލާކުވަމުންދާކަމަށެވެ. އަދި ސިނާޢީ ކުނިތަކާއި ދަނޑުވެރިކަމުގައި ބޭނުންކުރާ ކެމިކަލްތަކުގެ ސަބަބުން ފެންފަށަލަ ތަޣައްޔަރުވެ ވައިގެ ތެރެއަށް ދޫކުރެވޭ ވިހަ ގޭސްތަކުގެ ސަބަބުން ވައި ނުސާފުވެ، ނޭވާލާ ނިޒާމަށް ނޭދެވޭ އަސަރުކުރުވާކަމަށްް ވަޒީރު ވިދާޅުވިއެވެ.

"ނޭޝަނަލް ހެލްތު ލެބޯރެޓަރީގެ ދިރާސާކުރުމުގެ ޤާބިލުކަން އިތުރުކުރުމަށް ސިއްޙީ ވުޒާރާއާއެކު މަސައްކަތް އަޅުގަނޑުމެން އެބަކުރަން. މި މަޝްރޫޢުގެ ދަށުން، އަޅުގަނޑުމެންގެ މިނިސްޓްރީން ވަނީ ނެޝަނަލް ހެލްތު ލެބޯރެޓަރީއަށް އިންޑަކްޓިވްލީ ކަޕަލްޑް ޕްލާސްމާ ސްޕެކްޓްރޯމީޓަރެއް ފޯރުކޮށްދީފައި. މިމެޝިނުގެ އެހީގައި ފަސްގަނޑާއި، ދިރޭތަކެއްޗާއި، ސެޑިމެންޓްސްތަކުގައި ހުންނަ ހެވީ މެޓަލްސް ދެނެގަނެވޭނެ. ވަޒީރު ވިދާޅުވިއެވެ.

މޫސުމީ ބަދަލުތަކާއި ތިމާވެށްޓާއި ހަކަތައާ ބެހޭ ވަޒީރު ޠާރިޤް އިބްރާހިމް ވިދާޅުވީ މި މަސައްކަތުގެ ސަބަބުން، ތިމާވެށީގެ ތަޣައްޔަރުކަން ދެނެގަތުމަށް ނެޝަނަލް ހެލްތު ލެބޯރެޓަރީގެ އިންސާނީ ވަސީލަތްތައް ތަރައްޤީވެ، މުވައްޒަފުންގެ ފަންނީ ޤާބިލުކަން އިތުރުވެގެންދާނެކަމަށެވެ. އަދި ތިމާވެށި މޮނިޓަރކުރުމުގައި އެވުޒާރާއާ ސިއްޙީ ވުޒާރާ ގުޅިގެން މަސައްކަތްކުރުމަކީ ވަރަށް މުހިންމުކަމެއްކަމަށެވެ.

ތިމާވެށްޓާ ބެހޭ ވުޒާރާއާއި ސިއްޙީ ވުޒާރާއާ ދެމެދު ވެވުނު އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ހަވާލުކުރެވުނު ފެސިލިޓީގައި ސިއްޙީ ދާއިރާއިން އުފެދޭ ކުނި ހަރުދަނާ އުސޫލުތަކާ އެއްގޮތަށް މެނޭޖުކުރުމަށް ރަށު ފެންވަރުގައި ނައްތާލުމަށް އެންމެ ރަނގަޅު ޓެކްނޮލޮޖީ އަދި ތިމާވެއްޓާއި ރައްޓެހި އުސޫލުތައް ތަޢާރަފު ކުރެވޭނެކަމަށް އެ ވުޒާރާއިން ވިދާޅުވެއެވެ. އަދި މިކަމުގެ ސަބަބުން ވެއްޓަށާއި ބާރަށުގައި ދިރިއުޅޭ ރައްޔިތުންގެ ސިއްޙަތަށް ކުރިމަތިވެދާނެ ނޭދެވޭ އަސަރުތަކުން ރައްޔިތުން ރައްކާތެރި ކުރެވޭނެކަމަށް އެ ވުޒާރާއިން ވިދާޅުވިއެވެ. ބާރަށުގައި ގާއިމު ކުރެވުނު ފެސިލިޓީ އަކީ ސިއްޙީ މަރުކަޒެއްގައި ސިއްޙީ ކުނި މެނޭޖުކުރުމަށް ދިވެހިރާއްޖޭގައި ގާއިމުކުރެވުނު ފުރަތަމަ ފެސިލިޓީއެވެ.

މި ފަހުމުނާމާގެ ދަށުން ފޯރުކޮށްދީފައިވާ އައިސީޕީ އެމްއެސް މެޝިނުން ފަސްގަނޑުގެ ސެޑިމެންޓްސް އަދި އިންސާނުންގެ ލޭގައިވެސް ހެވީ މެޓަލްސް މާއްދާ ހުންނަ މިންވަރު ދެނެގަނެވޭނެއެވެ. މިމެޝިންގެ އެހީގައި ތިމާވެށި ތަޣައްޔަރުވުމުގެ ސަބަބުން އާންމު ސިއްޙަތަށް ކުރާ ނޭދެވޭ އަސަރުތައް ދެނެގަތުމަށްޓަކައި ދިރާސާކުރުމަށް ބޭނުންވާ މަޢުލޫމާތު ހޯދޭނެކަމަށާއި މިކަމުގެ ސަބަބުން ތިމާވެށި ހިމާޔަތްކުރުމަށާއި، އާންމު ސިއްޙަތު ރައްކާތެރި ކުރުމަށް ސަރުކާރުން ކުރާ މަސައްކަތް ހަރުދަނާ ކުރެވޭނެކަމަށް އެ ވުޒާރާއިން ވިދާޅުވެއެވެ.

މީގެ އިތުރުން ތިމާވެއްޓާއި ބެހޭ ވުޒާރާގެ ފަރާތުން މި މެޝިނަށް ބޭނުންވާ ކެމިކަލް ރިއެޖެންޓްތައް ނެޝަނަލް ހެލްތު ލެބޯރެޓަރީއަށް މިއަހަރު ނިމުމުގެ ކުރިން ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ހަމަޖެހިފައިވާކަމަށް ތިމާވެއްޓާ ބެހޭ ވުޒާރާއިން ވިދާޅުވެ.

އަދި ޕޮޕްސް މަޝްރޫއުގެދަށުން ކުރަމުންދާ މަސައްކަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ހއ. ބާރަށު ސިއްޙީ މަރުކަޒުގައި ޤާއިމުކޮށްފައިވާ މެޑިކަލް ކުނި މެނޭޖްކުރުމުގެ ފެސިލިޓީގެ އިތުރުން، ނުރައްކާތެރި ކެމިކަލް ހިމެނޭ ކުނި ސްޓޯރ ކުރުމަށް އައްޑޫ ސިޓީގައި އިންޓެރިމް ހެޒަރޑަސް ކެމިކަލް ވޭސްޓް ސްޓޯރޭޖް ފެސިލިޓީއަކާއި ރ. ވަންދޫގައި ހެޒަރޑަސް ކެމިކަލް އެންޑް ވޭސްޓް މެނޭޖްމަންޓް ސިސްޓަމެއް ގާއިމްކުރުން ހިމެނޭކަމަށް މޫސުމީ ބަދަލުތަކާއި ތިމާވެއްޓާ ބެހޭ ވުޒާރާއިން ވިދާޅުވެއެވެ.