ގާ ހުދުވުގެ މައްސަލަ ދިމާވެއްޖެނަމަ މަޝްރޫއުތައް މަޑުޖައްސާލަން ކުންފުނިތަކުން އޮތީ އެއްބަސްވެފައި: ވަޒީރު

ގާ ހުދުވުގެ މައްސަލަ ދިވާއްޖެނަމަ ބިންހިއްކުން ފަދަ މަޝްޜޫއުތައް ވަކި މުއްދަތަކަށް މަޑުޖައްސާލަން ކުންފުނިތަކާއި ގާއިމްކޮށްފައިވާ އެއްބަސްވުންތަކުގައި ހިމަނާފައިވާކަމަށް މޫސުމީ ބަދަލުތަކާއި ތިމާވެއްޓާއި ހަކަތައާއި ބެހޭ ވަޒީރު ޠާރިގް އިބްރާހިމް ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ.

ވަޒީރު މިހެން ވިދާޅުވެފައި މިވަނީ މި ދުވަސްވަރު ގާ ހުދުވުމުގެ މައްސަލަ ބޮޑުވަމުންދާތީ ތަރައްޤީގެ ބައެއް މަޝްރޫއުތައް މަޑުޖައްސާލުމަށް ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކުން އަންގާފައިވާ ދަނޑިވަޅެއްގައެވެ.

ޕީއެސްއެމް ނިއުސްގެ ރާއްޖެ މިއަދު ޕްރޮގްރާމްގައި ވާހަކަ ދައްކަމުން މޫސުމީ ބަދަލުތަކާއި ތިމާވެއްޓާއި ހަކަތައާއި ބެހޭ ވަޒީރު ޠާރިގް އިބްރާހިމް ވިދާޅުވީ މުރަކަ ހުދުވުގެ މައްސަލައަކީ ހަމަ އެކަނި ރާއްޖެއަށް ކުރިމަތިވާކަމެއް ނޫންކަމަށެވެ. އަދި މި ކަމަކީ މުޅި ދުނިޔޭގެ އެކި ސަރަހައްދުތަކަށްވެސް ކުރިމަތި ލަމުން އަންނަ ކަމެއްކަމަށްވެސް ވަޒީރު ވިދާޅުވިއެވެ.

ވަޒީރު ވިދާޅުވީ ގާ ހުދުވުމުގެ މައްސަލަ ރާއްޖޭގައި އެންމެ ފުރަތަމަ ދިމާވެފައިވަނީ 1997 ވަނަ އަހަރުކަމަށެވެ. އަދި އެ ފަހަރުވެސް ފުދޭވަރަކަށް މުރަކަތައް ހުދުވެގެން ދިޔަކަމަށް ވަޒީރު ވިދާޅުވިއެވެ. ވަޒީރު ވިދާޅުވީ އެ ފަހަރު ފަރުތަކަށް ގެއްލުވިންކަމުގައި ވީނަމަވެސް ބޮޑުބައި ސަލާމަތް ވެގެން ދިޔަކަމަށެވެ.

ވަޒީރު ވިދާޅުވީ އެންމެފަހުން ގާ ހުދުވުމުގެ މައްސަލަ ދިމާވެފައިވަނީ 2016 ވަނަ އަހަރު ކަމަށެވެ. އަދި އެ ފަހަރު ގާތްގަނޑަކަށް ރާއްޖޭގެ 73 އިންސައްތަ މުރަކަ ހުދުވެގެން ދިޔަކަމަށްވެސް ވަޒީރު ވިދާޅުވިއެވެ. ނަމަވެސް ފާއިތުވި އަހަރުތަކުގެ ތެރޭހައި ހަލާކުވި މުރަކައިގެ ބޮޑުބައި އާލާވެގެން ދިޔަކަން ވަޒީރު ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.

ގާ ހުދުވުމަކީ ދުނިޔެ ހޫނުވުމާއި މޫސުމަށް އަންނަމުންދާ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން ދިމާވާކަމެއްކަން ފާހަގަކުރައްވާ ވަޒީރު ތޯރިގް ވިދާޅުވީ މި އަހަރު ގާ ހުދުވުމުގެ މައްސަލަ ދިމާވާނެކަމަށް ސައިންވެރިންވެސް ފާހަގަކޮށްފައިވާކަމަށެވެ. އަދި މިފަދަ ކަމެއް ދިމާވެއްޖެނަމަ ކަނޑާއި ފަރުތަކަށް އަސަރުކުރާގޮތަށް ހިންގާ މަޝްރޫޢުތައް ހުއްޓާލުމަށް މި މަސައްކަތްތައް ކުރާ ކުންފުނިތަކާއެކު އެއްބަސްވެފައިވާނެކަމަށްވެސް ވަޒީރު ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި އެއީ މީ މަސައްކަތް ކުރުމުގެ ހުއްދަ ދިިން އިރު ކުންފުނިތަކާއެކު ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމެއްކަމަށްވެސް ވަޒީރު ވިދާޅުވިއެވެ.

" މި އަހަރު ފެށުނީންސުރެއް މި ހުއްދަ ދީފައި ހުރި ޑްރެޖިން އެންޑް ރިކްލެމޭޝަންގެ މަސައްކަތް އީޕީއޭއިން އޮންނާނެ ލިޔެފައި މި ކަންތައްތައް އަންނަކަން އަންނަކަމަށް ވަންޏާމު އެމީހުން ރިޝެޑިއުލް ކުރަން ޖެހެނެކަން. އެ އީޕީއޭގެ ހުއްދައިގައި އޮންނަނީ" ވަޒީރު ވިދާޅުވިއެވެ.

މޫސުމީ ބަދަލުތަކާއި ތިމާވެއްޓާއި ހަކަތައާއި ބެހޭ ވަޒީރު ޠާރިގް އިބްރާހިމް ވިދާޅުވީ ކުންފުނިތަކާއެކު ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ގާ ހުދުވުމުގެ ޕީކް ސިޒަން ނިމެންދެން 1 މަސްދުވަހަށް މަސައްކަތް ހުއްޓާލުމަށް އަންގާފައިވާކަމަށެވެ. ވަޒީރު ވިދާޅުވީ ކުންފުނިތަކުން އެކަމަށް އެއްބާރުލުން ދޭކަމަށެވެ.

އީޕީއޭއިން ވިދާޅުވީ މިފަދަ ދުވަސްވަރެއްގައި ހިންގާ ހަރަކާތްތަކުން ފަރުތަކަށް ކުރާ އަސަރުގެ ސަބަބުން ފަރުތައް އަލުން އިއާދަވާ މިންވަރު ލަސްވުން، އަދި އިއާދަވުމަށް ހުރަސް އެޅުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެއް ކަމަށެވެ. މިގޮތުން ރާއްޖޭގައި ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ކުރެވުމުންދާ ފަޅު ފުންކުރުމާއި ބިން ހިއްކުމުގެ މަސައްކަތްތަކާއި، ބީޗް ނަރިޝްމަންޓް މަސައްކަތްތަކަކީ، މި މަސައްކަތްތަކުގެ ސަބަބުން ފަރުތަކުގެ މާހައުލަށް ނޭދެވޭ އަސަރުތަކެއް ކުރަމުންދާ ކަމެއްކަން އީޕީއޭއިން ފާހަގަކުރެއެވެ.

ގާ ހުދުވުމުގެ މައްސަލައާ ގުޅޭގޮތުން ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކުން އާއްމުކޮށްފައިވާ މައުލޫމާތުތަކަށް ބަލާއިރު ރާއްޖެ މި ވަގުތު އޮތީ "އެލާރޓް ލެވަލް 1" ގައެވެ. އަދި ރާއްޖޭގެ ގިނަ ސަރަހައްދުތަކަކުން ގާ ހުދުވާކަމުގެ ރިޕޯޓާއި އެކަމާއި ގުޅޭ މަޢުލޫމާތު ދަނީ ލިބެމުންކަމަށްވެސް އީޕީއޭއިން ވިދާޅުވެއެވެ.

ދިވެހި ރައްޔިތުންގެ ދިރިއުޅުމާއި ސީދާ ގޮތުންނާއި ނުސީދާ ގޮތުން ފަރުތައް ގުޅިލާމެހިފައިވާއިރު، ދުނިޔޭގެ ފިނިހޫނުމިން މަތިވުމާއި ގުޅިގެން މެދުވެރިވާ ހާދިސާތަކުގެ ސަބަބުން ފަރުތަކަށް ކުރާ އަސަރު ކުޑަކުރުމަށް ކުރެވެން އޮތް އެންމެހައި ކަމެއް ކުރުމަކީ ރާއްޖޭގެ ފަރުތަކުގެ ދެމެހެއްޓުމަށާއި، ފަރުތަކުގެ މައްޗަށް ބަރޯސާވާ ރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދުގެ މައި ދެ ތަނބުކަމަށްވާ ފަތުރުވެރިކަމާއި މަސްވެރިކަމަށް ކޮށްފާނޭ ނޭދެވޭ އަސަރުތައް ކުޑަކުރުމަށްޓަކައި މުހިއްމު ކަމެއްގެ ގޮތުގައި އީޕީއޭއިން ދެކެއެވެ.