ލަފާފުރުމުގެ ދަތިކަން ކުރިމަތިވެފައިވާ ރަށްތަކުގެ ތެރެއިން ހއ. މުރައިދުއަކީ މި މައްސަލައަށް އެންމެ ބޮޑަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ އެއްރަށެވެ. އެކަށީގެންވާ ރައްކާތެރި ބަނދަރެއް ނެތުމުގެ ސަބަބުން އެރަށުގެ ރައްޔިތުން އެތައް ތަކުލީފެއް އުފުލާތާ ޒަމާންތަކެއް ވެއްޖެއެވެ.
ނަމަވެސް ސަރުކާރުން މިހާރު އަންނަނީ އެ ރަށުގެ ބަނދަރު ޒަމާނީ ފެންވަރަށް ތަރައްޤީކުރައްވައި ބޮޑުކުރެއްވުމުގެ މަސައްކަތް ކުރައްވަމުންނެވެ. އެމް.ޓީ.ސީ.ސީއާ ޙަވާލުކުރައްވައިގެން ކުރިއަށްގެންދަވާ މި މަޝްރޫޢުގެ މަސައްކަތް މިއަހަރުގެ ސެޕްޓެމްބަރުމަހުގެ ނިޔަލަށް ނިންމަވައިލެއްވުމަކީ އަމާޒެކެވެ.
އާބާދީގައި 900 އެއްހާ މީހުން ދިރިއުޅޭ މުރައިދުއަކީ ދަނޑުވެރި ރަށެކެއެވެ.ރަށުގެ ރައްޔިތުން އާމްދަނީ ހޯދުމުގެ ގޮތުން ފެތްކެޔޮ ހައްދައި މާލެ ފޮނުވައި ހަދައެވެ. ރާއްޖޭގެ ގިނަ ރައްތަކޭ އެއްގޮތަށް މުރައިދޫއަކީވެސް ލަފާފުރުމުގެ ދަތިކަމުގެ ބުރަ އުފުލަމުންދާ ރަށެކެއެވެ.
އެރަށުގެ ދަނޑުވެރިންގެ އެންމެ ބޮޑު ކަނބޮޑުވުމަކީ ރަށުން ތަކެތި ބޭރުކުރުމުގައި ދިމާވާ ދަތިތަކެއެވެ. މުރައިދޫގައި މިވަގުތު ބޭނުންކުރަމުން އަންނަ ބަނދަރަކީ މީގެ 15 ވަރަކަށް އަހަރު ކުރިން ތަރައްޤީކޮށް ބޭނުންކުރަމުން އައި 300 ފޫޓުގެ ކުޑަ ބަނދަރެކެވެ.
މުރައިދޫގައި ޒަމާނީ އައު ބަނދަރެއް ތަރައްޤީކުރުމުގެ ޢަމަލީ މަސައްކަތް ސަރުކާރުން އެމް.ޓީ.ސީ.ސީއާ ޙަވާލުކުރެއްވީ 2021 ވަނަ އަހަރުގެ އޮގަސްޓްމަހުގައެވެ. މި މަޝްރޫޢުގެ ޢަމަލީ މަސައްކަތް މިދިޔަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީމަހު އެކުންފުނިން ވަނީ ފަށައިފައެވެ.
ޕީ.އެސް.އެމް ނިއުސްއަށް މަޢުލޫމާތު ދެއްވަމުން މުރައިދޫ ކައުންސިލްގެ މެމްބަރު ޢަބްދުﷲ ކަރީމް އަލީ ވިދާޅުވީ އެރަށަކީ ލަފާފުރުމުގެ ދަތިކަން އިންތިހާއަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ރަށެވެ. ބަނދަރާއި ނެރު ހަލާކުވެ، ހިތާމަވެރި އެތައް ޙާދިސާއެއް މީގެކުރިން ހިނގާފައިވާއިރު، ބައެއް ޙާދިސާތަކުގައި މީހުންގެ ފުރާނައާއި، މުދަދަލަށް ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބިފައިވާކަން ކަރީމް ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.
"މުރައިދޫއަކީ ރެކޯޑް ތަކުން ދައްކާގޮތުން ލަފާ ފުރުމުގެ ހާދިސެއްގައި ފުވައްމުލައް ނަގާފައި ދެން އެންމެ ހިތާމަވެރި ހާދިސާއެއް ހިނގާފައިވާ ރަށް. މި ހާދިސާގައި 2 ފުރާނަވަނީ ގެއްލިގެން ގޮސްފަ. މި ވެސް ހަމަ ލަފާ ފުރުމުގެ ދަތިކަމުގެ ސަބަބުން ހިނގާފައިވާ ޙާދިސާއެއް" ކަރީމް ވިދާޅުވިއެވެ.
ކަރީމް ވިދާޅުވީ، ރަށުގެ ބަނދަރު ބޮޑުކޮށް، ޒަމާނީ ފެންވަރަށް ތަރައްޤީކުރުމުގެ މަޝްރޫޢާއެކު، ރަށުގެ ދަނޑުވެރިން، ތަކެތި ބޭރުކުރުމުގައި އުފުލަމުން ދިޔަ ތަކުލީފަށް ނިމުމެއް އައިސް ޒަމާނުންސުރެއް ލަފާ ފުރުމުގައި ދިމާވި ދަތިކަން ޙައްލުވެގެންދާނެ ކަމަށެއެވެ.
ބަނދަރު ތަރައްޤީވެގެން ދިޔުމާއެކު ޖާގައިގެ ގޮތުން ދިމާވެފައި އޮތް ދަތިކަމަށް ވެސް ހައްލު ލިބިގެންދާނެކަމަށް ކަރީމް ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި ބަނދަރަށް އިތުރުވާ ޖާގައާއެކު ބޮޑެތި ބޯޓު ފަހަރު ގާތްކުރުމަށް ވެސް ސަރަޙައްދެއް ޚާއްޞަކުރެވޭނެ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ.
މުރައިދޫ ބަނދަރުގެ މަސައްކަތުގެ ތެރެއިން މި ވަގުތު ކުރަމުން އަންނަނީ ބޭރުތޮށީގައި ހިލަ ޖެހުމުގެ މަސައްކަތެވެ. އަދި ބަނދަރަށް އިތުރުކުރެވޭ ސަރަޙައްދުގެ މަސައްކަތުގެ ވެސް ބޮޑުބައެއް މިހާރު ވަނީ ނިމިފައެވެ.
މުރައިދޫ ބަނދަރުގެ މަސައްކަތުގައި މިހާރު އޮތް ބަނދަރަށް ބަދަލުގެނެސް، 212 މީޓަރުގެ އާ ބަނދަރެއް ތަރައްޤީކުރާނެއެވެ. މި މަޝްރޫޢުގެ ދަށުން ބަނދަރު ފުންކުރުމާއި، 407 މީޓަރުގެ ބޭރުތޮށި ލުމާއި 50 މީޓަރުގެ ގްރޮއިންޖެހުން ހިމެނެއެވެ. އަދި 105 މީޓަރުގެ ރިވެޓްމަންޓްޖަހައި، 212 މީޓަރުގެ އެއްގަމު ތޮށްޓެއް ލުމާއި 9 މީޓަރު ދިގު އަދި 9 މީޓަރު ފުޅާ ރޭމްޕެއް ވެސް ހެދުމަށް ހަމަޖެހިފައިވެއެވެ.
މީގެ އިތުރުން 2 މީޓަރު ދިގު 15 މީޓަރު ފުޅާ ވޯކްވޭ ބްރިޖެއް ހެދުމުގެ އިތުރުން 1،703.61 އަކަ މީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއްގައި ޕޭވްމަންޓް ހަދާ، ބަނދަރު ބައްތި ހަރުކުރުމުގެ މަސައްކަތް ވެސް މި މަޝްރޫޢުގެ ތެރެއިން ކުރާނެއެވެ.
މުރައިދޫ ބަނދަރުގެ ޒަމާނީ ފެންވަރަށް ތަރައްޤީކުރުމުގެ މަޝްރޫޢަކީ 33.72 މިލިއަން ރުފިޔާ ޚަރަދުކޮށްގެން ހިންގާ މަޝްރޫޢެކެވެ.