ޔަހޫދީންގެ އައު ހުށަހެޅުންތައް ބަލައިގަތުމަށް ޙަމާސުން ދެކޮޅު ހަދައިފި

ފަލަސްޠީނުގެ ޣައްޒާގެ މުސްލިމުންގެ ނަސްލުހޭދު ކުރުމަށް ހިންގަމުންދާ ޤަަތުލުޢާންމު މެދުކަނޑައިލުމަށް އިތުރު ޝަރުޠުތަކަކާ އެކު ޔަހޫދީ ފައުޖުން ހުށަހަޅާފައިވާ އައު ހުށަހެޅުންތައް ބަލައިގަތުމަށް އެ ސަހަރުގައި ވެރިކަން ކުރާ ޙަމާސް ޖަމާޢަތުން އިންކާރު ކޮށްފިއެވެ. މި ކަން ކަށަވަރު ކޮށްދެމުން ޙަމާސްގެ އިސް އޮފިޝަލަކު ބުނީ، ޔަހޫދީންގެ ހުށަހެޅުމުގެ ބަދަލުގައި، މިޞްރުން ހުށަހަޅާފައިވާ އައު ހުށަހެޅުންތައް ބަލައިގަތުމަށް އެ ޖަމާޢަތުން ނިންމާފައިވާ ކަމުގައެވެ.

ޣައްޒާގެ މުސްލިމުންނާ ދެކޮޅަށް ޔަހޫދީ ފައުޖުން ލާއިންސާނީ ޖަރީމާތަކެއް ހިންގަން ފަށާފައި ވަނީ 2023ވަނަ އަހަރުގެ އޮކްޓޫބަރު މަހުގެ 7ވަނަ ދުވަހުއެވެ. އެ ޢުދުވާނުގައި ޝަހީދު ކޮށްލާފައިވާ މީހުންގެ އަދަދު 61,700އަށް އުފުލިފައިވާއިރު، އިތުރު 114,000އަށްވުރެ ގިނަ މީހުން ވަނީ ޒަޚަމު ކޮށްލާފައެވެ. އަދި، ޣައްޒާގެ ޢާންމުންގެ ގެދޮރާއި އުމްރާނީ ވަސީލަތްތައް ވަނީ ސުންނާފަތިކޮށް ބިމާ ހަމަކޮށްލާފައެވެ.

ޙަމާސާއި ޔަހޫދީންނާ ދެމެދު ޖަނަވަރީ 19ވަނަ ދުވަހު އަމަލު ކުރަން ފެށި އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުން ޙަމަލާ ބަދަލު ކުރުން މެދުކަނޑައިލި ނަމަވެސް، އެ އެއްބަސްވުމާ ޚިލާފުވެ މާރިޗު 18ވަނަ ދުވަހު ޔަހޫދީ ފައުޖުން ވަނީ އަލުން ޣައްޒާއަށް ޙަމަލާ ދޭން ފަށާފައެވެ. އޭގެ ފަހުން ދީފައިވާ ނިރުބަވެރި ޙަމަލާތަކުގައި ޝަހީދު ކޮށްލާފައިވާ މީހުންގެ އަދަދު 1,042އަށްވުރެ އިތުރުވެފައިވާ ކަމަށް ޣައްޒާގެ ޞިއްޙަތާ ބެހޭ ވުޒާރާއިން ހާމަކުރިއެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ގިނައީ ކުށެއް ނެތް އަންހެނުންނާއި، މައުސޫމު ކުޑަކުދިންނާއި، ގައިބާރު ދެރަވެފައިވާ އުމޫރުންނެވެ.

މިޞްރުގެ ހުށަހެޅުންތަކަށް ކަޅިއެއް

މި ޢުދުވާންތައް ހުއްޓުމަކަށް ގެނައުމަށް ޔަހޫދީންނާއި ޙަމާސާ ދެމެދު ބާއްވަމުންދާ ނުރަސްމީ މަޝްވަރާތަކުގައި މެދުވެރިންގެ ދައުރު އަދާ ކުރަނީ މިޞްރާއި ޤަޠަރުންނެވެ. ޔަހޫދީ ފައުޖުން މިހާރު ހިންގަމުންދާ ޢުދުވާނީ ޙަމަލާތައް މެެދުކަނޑައިލުމަށް މިޞްރުން ވަނީ އައު އެއްބަސްވުމެއް ހުށަހަޅާފައެވެ. އަދި، ޙަމާސުން ވަނީ އެ ހުށަހެޅުންތަކަށް ރުހުން ދީފައެވެ. މިޞްރުގެ ހުށަހެޅުމުގައި އޮތީ، ކުރިން އަމަލު ކުރި އެއްބަސްވުމުގެ މުއްދަތު 50 ދުވަހަށް އިތުރުކޮށް، ޙަމާސްގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައި ތިބި އަސީރުންގެ ތެރެއިން ފަސް މީހުން މިނިވަން ކުރުމަށެވެ. އަދި، ޔަހޫދީންގެ ޖަލުތަކުގައި ލާއިންސާނީ އަނިޔާތައް ދެމުންދާ މީހުންގެ ތެރެއިން 250 މީހުންނާއި، ޣައްޒާއިން ހައްޔަރު ކޮށްފައިވާ 2,000 މީހުން މިނިވަން ކުރުމެވެ.

މީގެ އިތުރުން، ޣައްޒާގެ ސަރަޙައްދީ ރޮނގުތައް ހުޅުވައިލައި، ކާބޯތަކެއްޗާއި އިންސާނީ އެހީގެ ސާމާނު އެތެރެ ކުރުމަށް އޮތް ހުރަސްތައް ނައްތައިލުން ވެސް ހިމެނެވެ. އަދި، ޣައްޒާގެ އުތުރާއި ދެކުނު ވަކި ކުރުމަށް ޔަހޫދީ ސިފައިން ބަރުހަތިޔާރާ އެކު ޤާއިމު ކޮށްފައިވާ 'ނެޓްޒަރީމް ކޮރިޑޯ' ޗެކްޕޮއިންޓު ރޫޅައިލައި، ޣައްޒާގެ އުތުރާއި ދެކުނާ ދެމެދު ދަތުރުފަތުރު ކުރުމަށް އޮތް ހުރަސްތައް ނައްތައިލުން ވެސް މިޞްރުގެ ހުށަހެޅުމުގައި ހިމަނާފައިވެއެވެ.

ނަމަވެސް، މި ހުށަހެޅުމަށް އިންކާރުކޮށް، ޔަހޫދީން ވަނީ މާރިޗު 29ވަނަ ދުވަހު އައު ޝަރުޠުތަކެއް ހުށަހަޅާފައެވެ. އޭގައި އޮތީ، އެއްބަސްވުމުގެ ފުރަތަމަ މަރުޙަލާގެ މުއްދަތު 40 ދުވަހަށް އިތުރު ކުރުމަށެވެ. އަދި، އެއްބަސްވުމަށް އަމަލު ކުރަން ފަށާ ފުރަތަމަ ދުވަހު، ޙަމާސްގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައި ތިބި 10 އަސީރުން މިނިވަން ކުރުމަށެވެ. އޭގެ ބަދަލުގައި، ޖަލުތަކުގައި އަނިޔާ ދެމުންދާ މީހުންގެ ތެރެއިން އުމުރު ދުވަހުގެ ޖަލު ޙުކުމް ތަންފީޒު ކުރަމުންދާ 120 މީހުން ހިމެނޭ ގޮތުގައި ފަލަސްޠީނުގެ 1,111 މީހުން މިނިވަން ކުރުމަށް ޔަހޫދީން ވަނީ އެއްބަސްވެފައެވެ.

ޣައްޒާގެ ބިންތައް ހުސް ކުރަން އަންގައި ޢުދުވާން ފުޅާ ކުރުން

ޣައްޒާގެ ބައެއް ސަރަޙައްދުތައް ހުސްކޮށް، އަމިއްލަ ވަޒަން ދޫކޮށް ފޭބުމަށް އެ ސަރަޙައްދުތަކުގައި ދިރިއުޅޭ ރައްޔިތުންނަށް އަމުރުކޮށް، ޔަހޫދީ ފައުޖުން މިހާރު ދަނީ އެ ސަރަޙައްދުތަކަށް ނުރައްކާތެރި ޙަމަލާތަކެއް އަމާޒު ކުރަމުންނެވެ. ޔަހޫދީ ފައުޖުން ބުނީ، އެ ސަރަޙައްދުތައް ފޭރިގަތުމަށް ފަހު، އެއީ ސަލާމަތީ ސަރަޙައްދުތަކެއްގެ ގޮތުގައި ކަނޑަޅާނެ ކަމުގައެވެ. ޣައްޒާގެ ޞިއްޙީ ދާއިރާގެ މަޞްދަރުތަކުން ބުނީ، ފާއިތުވި 24 ވަރަކަށް ގަޑިއިރުގެ ތެރޭގައި އެ ސަރަޙައްދުތަކަށް ދީފައިވާ ޙަމަލާތަކުގައި އިތުރު 77 މީހުން ޝަހީދު ކޮށްލާފައިވާ ކަމުގައެވެ.

ޔަހޫދީ ފައުޖުގެ ޢުދުވާނުގެ ދަށުން ޣައްޒާގެ އުތުރުގައި އޮތް ޖަބާލިޔާ ރެފިއުޖީ ކޭމްޕުގައި ހުރި އެކުވެރި ދައުލަތްތައް (އދ)ގެ އިމާރާތަކަށް ވެސް ނިރުބަވެރި ޙަމަލާއެއް ދީފައިވެއެވެ. ފަލަސްޠީނުގެ ރެފިއުޖީންނަށް އެހީތެރި ކަން ފޯރުކޮށްދޭ އދގެ އިދާރާ (އުންރްވާ)ގެ މަރުކަޒަށް ދިން މިސައިލް ޙަމަލާތަކުގައި 22 މީހުން ޝަހީދުކޮށްލިއެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ގިނައީ އަންހެނުންނާއި ކުޑަކުދިންނެވެ. އދން ވަނީ މި ޙަމަލާތައް އެންމެ ހަރުކަށި އިބާރާތުން ކުށްވެރި ކޮށްފައެވެ.

މީގެ އިތުރުން، ޣައްޒާގެ ދެކުނުގައި އޮތް ޚާން ޔޫނިސްގައި އެތަކެއް ސަތޭކަ ރެފިއުޖީން ދިރިއުޅެމުން ދިޔަ ފޭލިގެތަކަކަށް ވެސް ޔަހޫދީ ފައުޖުން ވަނީ ރަޙުމު ކުޑަ ޙަމަލާތަކެއްދީ، 24 މީހުން ޝަހީދު ކޮށްލާފައެވެ. އަދި، ޣައްޒާ ސިޓީގެ ޝަޖާޢައްޔާ އަވަށަށް ދިން ޙަމަލާތަކެއްގައި ތިން މީހަކު ޝަހީދު ކޮށްލައި، އިތުރު 15 މީހުން ޒަޚަމު ކޮށްލިއެވެ.

އދގެ އިންސާނީ އެހީގެ ކަންކަން ވިލަރެސް ކުރާ އިދާރާ (އޯސީއެޗްއޭ)ގެ ވެރިޔާގެ ނައިބު ޖޮއިސް މެސޫޔާ ވިދާޅުވީ، އިޖުތިމާޢީ ޚިދުމަތްތެރިންނަށް މި ވަގުތު އޮތް އެންމެ ނުރައްކާތެރި ތަނަކީ ޣައްޒާ ކަމުގައެވެ. އދގެ ސަލާމަތީ މަޖިލީހުގައި ވާހަކަފުޅު ދައްކަވަމުން އޭނާ ވިދާޅުވީ، ޣައްޒާ ޢުދުވާނުގައި ޝަހީދު ކޮށްލާފައިވާ އިޖުތިމާޢީ ޚިދުމަތްތެރިންގެ އަދަދު 408އަށް އުފުލިފައިވާ ކަމުގައެވެ.